Árvustallat etihkalasj njuolgadusájt
Luonndoluohkkoj ávkástallam máhttá buktet måttijt buorre vájkkudusájt mij gullu barggosajijda, åhpadusájda ja oasev ruhtabatsas ruopptot, valla stivrrimvánesvuoda máhtti buktet bájkálasj vahágahtte vájkkudusájt.
Dát prosjækta le åvddånbuktám systematalasj guoradallamav gåktu álggoálmmuga ja industriprosjekta máhtti giehtalakkoj mannat – ja dudaj aktan bierggit – nuorttalamos guovlojn Vuonan ja Ruossjan, ja guoradallam le buorre ja bahá bielijt, vájkkudusájt ja máhttelisvuodajt. Lågå ienebuv oajvvebielen (iennilsgiellaj).
Prosjækta vibáj gålggåtmáno 1. biejves 2013 gitta sjnuktjamáno 1. bæjvváj jagen 2017. Prosjevta álggo badjánij dassta gå 3 tjuokkan vona ráddidusá strategidokumentan j. 2009 Nye byggesteiner i nord (Ådå tsekkadusgierge nuorttan) ja vuodon dási le aktan sievedusájn jage 2011 AN:a bagádallam prinsihpa æládusiellemijda ja ulmusjrievtesvuoda (UN Guiding Principles). Duodden dási li analysrim ja árvustallam ålov etihkalasj njuolgadusájt ma gulluji ávkástallamindustrijjajda gejn li dåjma álggoálmmugij guvlojn Nuortta-Vuonan ja Nuortta-Ruossjan.
Prosjækta le åvddånbuktám tjiegŋalis analyjsajt rijkajgasskasasj vájkkudimnævojs ja garggalim olljo-, gássa- ja gruvvoviddnudagájt gejn li dåjma påvllågievle nuorttalin. Dudden li rappårtav tjállám mij analyseri muhtem oasijt vuodulasj gatjálvisájs. Dájda duodden li buktám muhtem case-studijijt konkrehta bájkijs ålles sierralágásj guovlojs. Bargo vuodon le bájkálasj máhtudagá ja diedalasjbarggo åtsådiddjijs ja bájkálasj aktisasj oassálattjajs.
Vájku gávnnuji muhtem oasse tjielgga máhttelis gássjelis tjuolma vidnudagáj ja álggoálmmugij gaskan luonndoluohkkoj ávkástallama nanna, de lip tjalmostam gåktu dá máhtti aktisattjat barggat. Huoman de vuoset mijá åtsådibme jut njuolgadusá e dåhkkidahtte tjuovoduvá, aj dakkár bálij gå álgos vijddásasj dåhkkidahtte ålgoldisævtoj milta li njuolgadusá biejaduvvam. Måttij bálij de e álggoálmmugij berustime dåhkkiduvá gå mærrádusá dagáduvvi jali aj stuoráp politihkalasj ja institusjonalasj struktuvrajn ja politihkalasj prosessajn. Dáv dilev buoredittjat, de lip buktám måttijt oajvvadusájt æládusiellemij, sivijlasebrudagá organisásjåvnåjda ja álggoálmmugij sebrudagájda.
Doajvvomis de gájkka berustiddje máhtti ávkástallat mijá åtsådimev gå galggi ietjasa rållav dákkár prosessajn buoragit ja etihkalasj láhkáj tjoavddet. Lågå loahppadiedadusáv (eng.):