Álmmuhit sámi “synthwave”-šuoŋa eanaspáppa boahtteáiggi birra:
- Mii fertet dahkat juoga dál, ovdal go lea menddo maŋŋit.
Dát ođđa šuokŋa, “Mother Earth”, almmustuvvo bearjadaga. Dakko bokte čujuha Helgelándda gullevaš trio daid duođalaš luonddusisabahkkemiidda mat dáhpáhuvvet min guovlluin.
Vaikke luohti ja disco eaba nu bures gula oktii de orruba liikká bures doaibmamin ovttas “Mother Earth” nammasaš šuoŋas.
Diimmá čavčča rájes leamašan dát šuokŋa buvttadeamis ja bearjadaga dat almmustuvvo rávdnjebálvalusaid bokte.
- Leamašan oalle gáibideaddjin rahkadit šuoŋa pandemiija dilis muhto dattege leat nagodan doalahit áigemeari, lohká “DJ iDJa” dahje Markus Thonhaugen mii lea su rivttes namma.
Markus lea eret Hemnes gielddas Nordlánddas ja lea gándan ieš oahppan buvttadit musihka iežas lanjas ruovttus. Son leage buvttadan musihka “Mother Earth” lávlagii. Dán šuoŋas oasálastiba maid Ole-Henrik Bjørkmo Lifjell (maiddái son eret Hemnesas – artistanamma ÅVLA) ja Ramona Kappfjell Sørfjell (eret Sømnas, artistanamma Ramona Linnea).
Ole-Henrik ja Ramona leaba čállán teavstta šukŋii ja soai lávluba maid dán áibbas ođđa lávlaga. Soai sávvaba olahit ollugiid danin go teaksta lea sihke eŋgelasgillii ja máttasámegillii.
- Dá lea šuokŋa min buohkaid boahtteáiggi birra mii duođaige lea áitojuvvon. Industrialiseren ja urbaniseren borrá dađistaga stuorát guovlluid, lohká Ole-Henrik.
- Dát guoská erenoamážit midjiide álgoálbmogiidda. Eatnamat, maid boazu lea geavahan buolvvas bulvii, oaffaruššojuvvojit stuorra industriijai ávkin. Dálkkádatrievdamat ja luondduvalljivuođa massin leat duođalaš áitagat mat čuhcet buohkaide, lohká Ramona.
Mii háliidat čájehit luođi dánsunlávddis
Vaikke sis lea iešguđetlágán duogáš ja ásset biđgosis Norggas – Ole-Henrik ássá Oslos, Markus Bådådjos ja Ramona Snoasas – de lea sis oktasaš višuvdna.
- Nammalassi buolli beroštupmi ealáskahttit sámegiela ja kultuvrra ja viidáseappot ovdánahttit luođi ođđaáigásaš jietnagova hámis, lohká Markus.
Danin ráhkaduvvui “Mother Earth” šuokŋa synthwave hámis. Synthwave lea suorgi mii gullá disco musihkkii. Vaikke dás lea duođalaš fáddá de heive šuokŋa eahpitkeahttá dánsunlávdái.
Ramona ja Ole-Henrik deattuheaba ahte šuoŋas maid lea elemeanta mii buktá doaivaga.
- Mii fertet ain rahčat nu guhkká go ain gávdno doaivva. Eat ge goassege galgga vuollánit rahčamis min oktasaš eanaspáppa dihti. Mii fertet dahkat juoga ovdal go lea menddo maŋŋit.
Almmuhit álbuma
Šuokŋa lea oassin álgoálbumis mii almmustuvvo suoidnemánu 13. beaivve.
- Dát lea boađusin barggus mii lea bistán badjel guokte jagi ja máŋga čuođi diimmu, dadjá buvttadeaddji Markus.
Sihke “Mother Earth” ja eará šuoŋat álbmumis čuojahuvvojit maiddái dán geasi “Helgelándda feastaspealuin” Mussiris ja Riddu-festiválas Davvi-Romssas.
Sii illudit hirbmadit dáid dáhpáhusaide.
- Mii illudat almmustuhttimii ja sávvat ahte olbmot guldalit min buktaga.
FÁKTÁDIEĐUT:
Maŋimuš guokte jagi lea DJ iDJa dahkan iežas dovddusin DJ:in Sámis. Elektrovnnalaš dánsamusihkkii seaguha son urbána electronica ja luođi. Inspirašuvnna gávdná árbevirolaš sámi musihkas ja house ja disco musihkas. Ulbmilin lea čájehit luođi ođđa gehččiide – dánsunlávddis! Ovttas suinna oassálastiba “ÅVLA” – Ole Henrik Lifjell ja Ramona Linnea – Ramona Linnea Victoria Kappfjell Sørfjell.
ÅVLA lea guorahallan iežas mátta-, bihttán- ja davvisámi gullevašvuođa ja dakko bokte lea son bargan ealáskahttit ja heivehit luođi ođđaáigásaš jietnagova ektui. Inspirašuvnna lea son gávdnan go lea guldalan boares luđiid iešguđet guovlluin gosa sus alddis lea gullevašvuohta. ÅVLA kombinere luođi lávlagiiguin mat leat čállon sámi- ja eŋgelasgillii. Sáhttet leat sihke persovnnalaš ja politihkalaš teavsttat.
Ramona Linnea lea ovdal čájehan iežas attáldagaid guosseartistan Marja Mortensson ovddas Roots festiválas. Iežas čállon lávllateavsttaid bokte son sávvá ahte sihke máttasámegiella ja boazodoallu seailluhuvvo. Luohti lea álo čuvvon su ja luđiin sávvá addit guldaleddjiide duođalaš ja lunddolaš ovdanbuktima.
Ovttas lea dát trio almmuhan moanat siŋŋela ja dán geasi almmustuvvo sin vuosttaš álbuma. Fresht, ođđa ja erenoamáš! Dá leat čoavddasánit maid dán oktavuođas sáhttá geavahit!
https://www.nrk.no/sapmi/onsker-a-belyse-naturinngrep-gjennom-ny-lat-1.15527991
